Hỏi đáp: Xử trí khi bị ngộ độc thực phẩm

Trả lời:
- Trước tiên, phải hạn chế độc tố ngấm vào cơ thể bằng cách ngừng ngay ăn uống và khẩn trương loại bỏ tống xuất thức ăn nghi gây ngộ độc ra ngoài cơ thể bằng cách gây nôn. Cách gây nôn đơn giản là dùng tay móc họng, hoặc dùng lông gà ngoáy họng, uống nước mùn thớt, uống nước muối (2 thìa canh muối pha với cốc nước ấm) hoặc uống đầy nước rồi móc họng để kích thích gây nôn. Tuy nhiên, khi sơ cứu bằng cách gây nôn cho trẻ, cần phải lưu ý móc họng trẻ cho khéo, tránh làm xây xát họng trẻ. Phải để trẻ nằm đầu thấp, nghiêng đầu sang một bên rồi móc họng để trẻ nôn thức ăn ra. Không để trẻ nằm ngửa và nôn vì như vậy có thể gây sặc lên mũi, xuống phổi và rất dễ dẫn đến tử vong. Trong quá trình gây nôn, phải luôn dùng khăn để lau chùi. Móc sạch thức ăn trẻ nôn ra rồi dùng khăn mềm lau sạch miệng trẻ.
Với trường hợp ngộ độc xảy ra sau khi ăn phải thức ăn gây độc sau 6h, lúc này chất độc đã bị hấp thu một phần vào cơ thể, thì cần xử trí bằng cách:
 + Dùng chất trung hoà: nếu người bị ngộ độc do những chất acid có thể dùng những chất kiềm yếu như: nước xà phòng 1%, nước magie oxyt 4%, cứ cách 5 phút lại uống 15ml. Tuy nhiên, tuyệt đối không được dùng muối để tránh hình thành CO2 làm thủng dạ dày do bệnh nhân có tiền sử loét dạ dày. Nếu người bị ngộ độc do chất kiềm thì cho uống dung dịch acid nhẹ như dấm, nước quả chua,…Nếu bị ngộ độc sắn có thể cho uống nước đường hoặc nước mía.
+  Dùng chất bảo vệ niêm mạc dạ dày như: dùng bột mỳ, bột gạo, sữa, lòng trắng trứng gà, nước cháo…để ngăn cản sự hấp thu của dạ dầy, ruột đối với chất độc.
+ Dùng chất kết tủa: nếu bị ngộ độc kim loại (chì, thuỷ ngân,…) có thể dùng lòng trắng trứng, sữa hoặc 4-10g natri sunfat.
+ Dùng chất giải độc: với người bị ngộ độc kim loại nặng, axit,…có thể uống kết hợp với chất độc thành chất không độc như  uống hỗn hợp than bột, magie oxit.
- Bù nước cho bệnh nhân: Sau khi gây nôn nên cho người bị ngộ độc uống 1 tuýp than hoạt hoặc uống nước oresol bù điện giải. Nếu người bị ngộ độc nôn, tiêu chảy mất nước nhiều thì cần tăng lượng nước oresol hoặc nước lọc uống bù cho việc mất nước.
Lưu ý:
- Đối với tất cả các trường hợp bị ngộ độc sau khi sơ cứu tại chỗ đều phải đưa ngay tới cơ sở y tế gần nhất để được nhân viên y tế xử trí kịp thời hoặc cho hướng dẫn phù hợp.
- Tuyệt đối không được cho người bị ngộ độc uống thuốc cầm tiêu chảy.
- Cần lưu giữ thức ăn nghi gây ngộ độc thực phẩm để giúp cho việc xác định nguyên nhân gây ngộ độc và định hướng tìm chất trung hòa độc tính nếu có.
 Sau khi tình trạng ngộ độc đỡ dần, để đẩy nhanh sự hồi phục, nên cho người bệnh:
- Ăn những bữa ăn nhỏ
- Dùng các loại thực phẩm dễ tiêu như cháo, súp
- Nghỉ ngơi nhiều
- Tránh xa bia rượu, cà phê, chất kích thích.